Қарағандыдағы күл мен қожды өңдеу және кәдеге жаратудың қазіргі заманғы үрдістері
ESMJ EW 4_2024
pdf (Russian)

Кілт сөздер

көмір, күл және шлак материалы, күл, күл үйінділері мәселесі, гранулометриялық құрамы, химиялық құрамы, кальций оксиді

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Абдуллаева, А. and Такибаева, А. (2024) “Қарағандыдағы күл мен қожды өңдеу және кәдеге жаратудың қазіргі заманғы үрдістері”, Магистранттармен докторанттарға арналған "Шығыс - Батыс" ғылыми-әдістемелік журнал, 4(4), pp. 17–26. Available at: https://journal.e-asj.com/index.php/easj/article/view/30 (Accessed: 18 August 2025).

Аңдатпа

Зерттеу пәні Қарағанды көмір өнеркәсібінің күл және шлак материалы болып табылады. Жұмыстың мақсаты – Қарағанды көмірінің күл-қож материалының негізгі сапалық көрсеткіштерін белгілеу және күл-қож қалдықтарын әртүрлі ауыр және агроөнеркәсіптік мақсатта қайталама ресурс көзі ретінде пайдалану жолдарын қарастыру. Дамыған елдерде жылына бір адамға 15 тоннаға дейін, Қазақстанда 60 тоннаға жуық қалдық түзіледі. Қазақстан Республикасындағы қалдықтардың негізгі үлесі өнеркәсіптік аудандарға келеді және тау-кен секторының үстірт жыныстары, байыту қалдықтары, күл және қож қалдықтары болып табылады. Күл мен қож және түтін газдары ЖЭС пен ГРЭС-тің негізгі техногендік қалдықтары болып табылады. Күл мен қож қалдықтарының шығуы отын түріне байланысты және қоңыр көмірде 10-15%, тас көмірде 30-40% құрайды. Қазақстан Республикасында көмірді жағудан алынатын күл-күл және шлак қоспаларының жылдық өндірісі шамамен 19 млн. тоннаны құрайды және күл үйінділерінде 300 млн. тоннаға жуық қалдық жинақталған.

Қолдану саласы: құрылыс материалдарын өндіру (цемент, силикат және сазды кірпіш, бетон тастар, бетонға арналған кеуекті толтырғыштар, асфальтбетон) және агроөнеркәсіп.

pdf (Russian)