МАҚАЛАЛАРДЫ ҚАЙТАРЫП АЛУ (РЕТРАКЦИЯ)
Мақаланы қайтарып алу (ретракция) қайталанған басылымдар (авторлар бірдей мәліметтерді бірнеше басылымдарда ұсынған кезде), плагиат, мүдделер қақтығысын жасыру, деректерді интерпретациялауға әсер етуі мүмкін дұрыс емес мәліметтер беру немесе олар байынша ұсыныстар туралы жағдайлар туралы ескерту үшін қолданылады.
Мақаланы қайтарып алуға (ретракция) негізі:
- плагиаттың басылымнан анықталуы;
- мақаланың әртүрлі басылымдарда қайталануы;
- оның ғылыми құндылығына күмән келтіретін (нәтижелерді қате түсіндіру) елеулі қателіктерді анықтау;
- мақала мәтінінде жалған деректерді анықтау;
- авторлардың қате құрамы;
- мүдделер қақтығысының болуы (және басқа жарияланым этикасын бұзу);
- тең автордың келісімінсіз мақаланы қайта жариялау.
Мақаланы қайтарып алу ретракция) басталған жағдайлар:
- мақала авторының ресми жазбаша сұранысы;
- басқа журналдың редакциясының ресми жазбаша өтініші;
- мақала авторының ғылыми этика нормаларын бұзу фактілері болған кезде басқа адамдардың (мүдделер қақтығысына қатысушылардың) жазбаша өтініші;
- журналдың редакциялық алқасы мақала авторының ғылыми этикасының бұзылуын анықтаған кезде.
Мақаланы қайтарып алу (ретракция) тәртібі:
- Автордың немесе басқа адамның өтінішінен кейін журналдың редакциясы деректерді тексеру үшін комиссия тағайындайды.
- Егер мақаланы қайтарып алу (ретракция) туралы шешім қабылданған болса, онда қайтарып алу (ретракция) себебі мен күні редакциялық алқасы отырысының хаттамасында көрсетіледі. Хаттама мәліметтерді қайтарып алынған мақалалардың бірынғай базасына енгізу үшін Жариялау этика комитетіне(СОРЕ) ұсынылады. Қайтарып алынған мәтіндер туралы ақпарат журнал орналасқан ғылыми-метрикалық мәлімиттер базасы мен кітапханаларға беріледі.
- Мүдделер қақтығысы тараптарына елеулі моральдық зиян келтірілген жағдайда, ғылыми этиканы бұзу фактісі туралы ақпарат автордың жұмыс орнына жіберілуі мүмкін.
- Редакция қайтарып алынған мақалалардың авторларымен одан әрі ынтымақтастық туралы шешім қабылдау құқығын өзіне қалдырады.
ТҮЗЕТУЛЕР, КЕШІРІМ, ЕСКЕРТУЛЕР
Жарияланған мақаланы түзету үшін негіздер:
- табылған қателер жұмысты жарамсыз етеді, бірақ жарияланымның аз бөлігі сенімсіз болып шығады;
- авторлар тізімінде қателер бар болуы;
- мақаланың кішкене бөлігі плагиат болып шығады;
- мақаланың басқа журналда жарияланғаны анықталды.
Түзетулер «Жаңалықтар» бөлімінде редакциялық түсініктеме түрінде орналастырылған. Мақаланың түсіндірмесінде мақаладан алынған сөйлемнің түпнұсқасы келтіріліп, оған түсініктеме орналастырылған. Материалдың онлайн-нұсқасы түзету күні және баспа мәтінінің басылған көзіне сілтеме көрсетілген кезде түзетіледі.
Егер жарияланған мақалаларда бұрмаланған материалдар табылса, тиісті редакторлық түсініктемеде мақалаға сілтеме жасай отырып, мақаланың не үшін теріске шығарылатындығы немесе кешірім сұралатыны түсіндіріледі.